Kiedy mowa o efektach medytacji, często umieszcza się je w kategoriach szczęścia lub zdrowia. Okazuje się, że systematycznie praktykowana medytacja zwiększa również naszą efektywność i skuteczność działania.
Techniki medytacyjne były jeszcze do niedawna kojarzone głównie z praktykami religijnymi. Ich zadaniem było wprowadzenie człowieka w określony stan skupienia umysłu, który ma ułatwiać osiąganie mistycznego oświecenia.
Obecnie techniki medytacyjne stosowane są coraz częściej jako narzędzie wspomagające funkcje samoregulacji i samokontroli naszego mózgu. W tym ujęciu medytacja może mieć zbawienny wpływ na nasze codzienne życie i efektywność działań, jakie podejmujemy.
Badania z użyciem fMRI (funkcjonalnego rezonansu magnetycznego) potwierdzają, że medytacja wpływa na obniżenie aktywności tzw. sieci domyślnej w mózgu, która jest zwykle bardzo aktywna, kiedy nie jesteśmy skoncentrowani na żadnym działaniu.
Problem z koncentracją na bieżącym działaniu może być wynikiem zbytniej aktywności wspomnianego obszaru w mózgu, co powoduje efekt bujania w obłokach. Ćwiczenia medytacyjne ograniczają te rozproszenia i powodują, że jesteśmy bardziej obecni w tu i teraz. Potrafimy skupić się na rozwiązywaniu bieżących spraw.
Jednym z widocznych efektów systematycznej medytacji jest przyrost tzw. istoty szarej w korze mózgowej i w hipokampie oraz zwiększona ilość połączeń w miejscach związanych z regulacją emocji, samokontroli oraz skupienia uwagi. W efekcie nasze zdolności skupienia, samoregulacji i samokontroli wzmacniają się.
Badania potwierdzają również, że poprawie ulegają również nasze możliwości, związane z introspekcją, dzięki czemu jesteśmy w stanie bardziej efektywnie analizować swoje dotychczasowe doświadczenia i wyciągać z nich pouczające wnioski na przyszłość.
Medytacja postrzegana czasami jako zajęcie dla odludków, ma bardzo pozytywny wpływ na aktywność społeczną. Przede wszystkim medytacja zmniejsza uczucie odczuwanej samotności. Pozytywnie wpływa na otwartość, empatię oraz intensywność doznań w kontaktach z innymi ludźmi. Dzięki medytacji zwiększa się poziom inteligencji emocjonalnej. W efekcie bardziej satysfakcjonujące może stać się nasze życie towarzyskie, ale także bardziej intensywne i efektywne staną się nasze relacje w ramach zespołów projektowych i kontakty z innymi osobami, mogącymi mieć kluczowe znaczenie dla powodzenia naszych działań.
Zwiększone możliwości skupienia uwagi, kreatywność, lepsza pamięć, większy dystans do siebie, swobodne myślenie w oderwaniu od utartych schematów i możliwość skutecznej realizacji większej ilości zadań w określonym czasie – to wszystko w znacznym stopniu wpływa na polepszenie naszej produktywności. Poświęcenie 20 minut dziennie, na praktykę medytacji, może okazać się jedną z lepiej ulokowanych inwestycji.
Najprostsza technika medytacji sprowadza się do zajęcia wygodnej pozycji siedzącej, zamknięcia oczu i skupieniu się na własnym oddechu. Oczywiście nie jesteśmy w stanie wyłączyć własnych myśli, ale podczas medytacji, jedynie obserwujemy jak one płyną. Staramy się w nie nie angażować, pozostając niejako w pozycji obserwatora. Staramy się cały czas powracać do skupienia na oddechu. Początkowo ćwiczenie to może być wyczerpujące, ale z czasem, przy zachowaniu systematyki, zyskujemy panowanie nad tym procesem.