Motywacja

Przekonania kluczem do działania

Jacek Romański

30 października 2016

Przekonania objawiają się w naszym podejściu do życia i przyjmowanej postawie w obliczu sytuacji, jakie codziennie nas spotykają. Rzutują na wyznawane wartości, mają wpływ na nasze myśli, słowa, działania i ostatecznie decydują o ich powodzeniu. Nie przez przypadek przekonania nazywane są też skryptami, stanowiącymi pewien schemat postrzegania rzeczywistości. Schemat ten jest niepowtarzalny dla każdego człowieka. Z niego wynika sposób postępowania w określonych sytuacjach.

Słowo skrypt używane jest również powszechnie w świecie informatyki i odnosi się do ciągu poleceń, które uruchamiane są automatycznie w przypadku wystąpienia określonego warunku, bez każdorazowej świadomej interwencji twórcy skryptu lub użytkownika systemu. Ich uruchomienie ma konkretne konsekwencje w wirtualnym i rzeczywistym świecie. W uproszczeniu można przyjąć, że nasze przekonania działają w podobny sposób.

W swojej pierwotnej formie, nasze przekonania kształtują się w okresie dzieciństwa. Bezpośrednio wpływają na nie nasi rodzice, opiekunowie, nauczyciele, bliżsi i dalsi znajomi, nasze środowisko społeczne i własne interpretacje tego, co zauważamy w otaczającym świecie.
Przekonania stają się dla nas aksjomatami, czymś oczywistym i niepodważalnym. Bezpośredni dostęp do mechanizmu przekonań jest dla świadomości zamknięty. Z czasem możemy zdobyć wiedzę, która podaje te przekonania w wątpliwość. Bywa jednak, że samo świadome rozpoznanie nieprawidłowości niektórych własnych przekonań nie jest wystarczające, aby się ich łatwo pozbyć. Ilość wytworzonych wokół tego przekonania powiązań neuronowych w strukturze naszego mózgu jest tak duża, że potrzebujemy pewnej ilości systematycznej pracy, aby skutecznie je wyeliminować.

Przekonania mają silny wpływ na naszą samoocenę i poczucie wartości. Często jesteśmy przekonani, że owa wartość ma źródło na zewnątrz, czli zależna jest od posiadanego majątku , miejsca na drabinie społecznej, od ocen innych na nasz temat i od tego co inni będą uznawali za nasz sukces.
Jednym z pośrednich objawów istnienia określonych przekonań w naszej głowie jest monolog wewnętrzny. Monolog może być wspierający lub destrukcyjny, w zależności od tego, jakie przekonania za nim stoją.

Jeżeli podejrzewamy, że któreś z naszych przekonań mogą blokować nasze działanie i nie pozwalają osiągać założonych celów, warto poświęcić chwilę czasu na ich analizę.
W pierwszym kroku opisujemy dokładnie cel do którego chcielibyśmy dojść lub decyzję, jaką chcielibyśmy podjąć. Na potrzeby analizy, przyjmujemy, że nic w żaden sposób nas nie ogranicza, wszystko doskonale się uda, zgodnie z oczekiwaniami. Opisujemy jak będzie wyglądała ścieżka do tego celu i jaka będzie nasza sytuacja po osiągnięciu celu lub podjęciu decyzji.

W następnym kroku określamy dlaczego jeszcze nie podjęliśmy działania, które prowadzi do opisanego właśnie celu. W tym miejscu najprawdopodobniej ujawnią się określone przekonania, które powstrzymują przed działaniem. Pojawiające się myśli mogą mówić o brakach kompetencji, niewystarczającej ilości czasu, talentu, pieniędzy, znajomości, zasług itd. Inne pokazują nam zagrożenia, jakie czyhają za każdym rogiem. Warto te wszystkie myśli spisać, a następnie skonfrontować z rzeczywistością, pytając samych siebie, jakie są podstawy, że tak właśnie myślimy. Czy nie jesteśmy dla siebie i otoczenia zbyt surowi? Jeśli tak, to zróbmy coś, by przekonania zadziałały na naszą korzyść, pozbywając się lub zmieniając te szkodliwe na takie, które będą pomagały nam w działaniu.

Skutecznych narzędzi do zmiany przekonań jest wiele. W przypadku przekonań dotyczących naszych cech i umiejętności pomocne będą odpowiednio skonstruowane afirmacje, czyli częste powtarzanie bardziej obiektywnych opisów samych siebie, sformułowane w pozytywny sposób. Przekonania na temat innych ludzi i otoczenia można zmieniać przez bliższe ich poznanie i utrwalanie nowego spojrzenia. W obu przypadkach sprawdza się praca nad tymi nawykami myślowymi, które są nieadekwatne w stosunku do tego, co opisują.

Systematyczna praca bardzo szybko może zaowocować. Dzięki uporządkowaniu własnych przekonań, bardziej konstruktywnie i kreatywnie zaczynamy myśleć, podejmujemy bardziej trafne decyzje oraz efektywnie i skutecznie działamy.